در محیطهای صنعتی، شبکههای کامپیوتری و تجهیزات الکترونیکی، نویز الکترومغناطیسی (EMI) و تداخل فرکانس رادیویی (RFI) میتوانند باعث افت کیفیت سیگنال شوند. یکی از راهحلهای مؤثر برای مقابله با این مشکل، استفاده از کابلهای شیلددار است. اما شیلد در این کابلها چگونه عمل میکند و چگونه از نویز و تداخل جلوگیری میکند؟
بیشتر بخوانید: کابل برق شیلد دار
شیلد در کابلهای شیلددار چیست؟
شیلد (Shield) یک لایه محافظ فلزی در اطراف هادیهای داخلی کابل است که وظیفه آن کاهش تأثیر نویزهای خارجی و جلوگیری از نشت سیگنالهای داخلی است. این لایه معمولاً از جنس فویل آلومینیومی، مش (بافت) سیمی یا ترکیبی از این دو ساخته میشود.
منابع نویز و تداخل الکترومغناطیسی
نویز و تداخل میتوانند از منابع مختلفی ناشی شوند، از جمله:
- تجهیزات الکتریکی مانند موتورهای صنعتی، ترانسفورماتورها و لامپهای فلورسنت
- سیگنالهای رادیویی و مخابراتی از فرستندههای رادیویی و وایفای
- کابلهای برق با ولتاژ بالا که میدان الکترومغناطیسی قوی تولید میکنند
- تداخل داخلی بین سیمهای یک کابل که به آن "کراستاک" (Crosstalk) گفته میشود
نحوه عملکرد شیلد در جلوگیری از نویز و تداخل
1. جلوگیری از ورود نویز خارجی (EMI Shielding)
شیلد به عنوان یک سد فیزیکی عمل میکند و از نفوذ میدانهای الکترومغناطیسی به داخل کابل جلوگیری میکند. وقتی یک موج الکترومغناطیسی به شیلد برخورد میکند، انرژی آن یا بازتاب داده میشود یا در سطح شیلد جذب و پراکنده میشود.
2. کاهش نویز داخلی و کراستاک (Crosstalk Reduction)
در کابلهایی که چندین هادی دارند، میدانهای الکتریکی ایجاد شده توسط جریانهای مختلف میتوانند روی هم تأثیر بگذارند و باعث تداخل داخلی (Crosstalk) شوند. شیلد این تأثیر را به حداقل میرساند و از انتشار سیگنالهای ناخواسته بین سیمها جلوگیری میکند.
3. زمین کردن (Grounding) و تخلیه نویز
شیلد معمولاً به یک مسیر زمین (Earth Ground) متصل میشود. این اتصال به زمین باعث میشود بارهای الکتریکی اضافی و سیگنالهای ناخواسته از طریق شیلد به زمین تخلیه شوند و از ورود آنها به سیستم جلوگیری شود.
انواع شیلد در کابلهای شیلددار
نوع شیلد |
توضیحات |
کاربرد |
شیلد فویلی (Foil Shield) |
لایهای نازک از آلومینیوم که دور هادی پیچیده شده و پوشش کامل ایجاد میکند. |
کابلهای مخابراتی، شبکه و ابزار دقیق |
شیلد بافتهشده (Braided Shield) |
شبکهای از سیمهای مسی که انعطافپذیری بیشتری دارد ولی پوشش کامل ارائه نمیدهد. |
کابلهای صوتی، تصویری و برق |
شیلد ترکیبی (Foil + Braid) |
ترکیب فویل و بافت سیمی برای حداکثر محافظت. |
کابلهای صنعتی و تجهیزات حساس |
شیلد مارپیچی (Spiral Shield) |
سیمهای مسی به صورت مارپیچ دور کابل پیچیده شدهاند و انعطاف بالایی دارند. |
کابلهای صوتی و میکروفونی |
مزایای استفاده از شیلد در کابلها
✅ کاهش نویز و تداخل الکترومغناطیسی
✅ بهبود کیفیت سیگنال و کاهش افت داده
✅ جلوگیری از نشت اطلاعات در کابلهای مخابراتی
✅ افزایش دوام و قابلیت اطمینان کابل در محیطهای صنعتی
معایب استفاده از کابلهای شیلددار
❌ افزایش هزینه نسبت به کابلهای معمولی
❌ سختی در نصب و اتصال زمین (Grounding) صحیح
❌ کاهش انعطافپذیری در برخی مدلها
کاربردهای کابلهای شیلددار
- صنایع مخابراتی (کاهش نویز در انتقال دادههای حساس)
- سیستمهای صوتی و تصویری حرفهای (جلوگیری از تداخل سیگنالها)
- مراکز داده و شبکههای کامپیوتری (محافظت از دادهها در برابر نویز)
- تجهیزات پزشکی (حفظ دقت و جلوگیری از خطاهای سیگنالی)
- صنایع خودروسازی و روباتیک (کنترل سیگنالها در محیطهای الکترومغناطیسی پیچیده)
نتیجهگیری
شیلد در کابلهای شیلددار مانند یک زره محافظ عمل میکند و از ورود نویزهای الکترومغناطیسی، تداخل فرکانس رادیویی و کراستاک جلوگیری میکند. بسته به محیط و کاربرد، انتخاب نوع مناسب شیلد میتواند به بهبود عملکرد کابل و افزایش پایداری سیگنال کمک کند.
- ۰ ۰
- ۰ نظر