انواع کابل شیلددار و کاربردهای آن‌ها در صنایع مختلف

در محیط‌های صنعتی، تجهیزات الکترونیکی، شبکه‌های مخابراتی و سیستم‌های کنترلی، کاهش نویز و جلوگیری از تداخل الکترومغناطیسی (EMI) و تداخل فرکانس رادیویی (RFI) اهمیت بالایی دارد. کابل‌های شیلددار (Shielded Cables) با استفاده از یک لایه محافظ فلزی، سیگنال‌های داخلی را از تداخل خارجی محافظت می‌کنند. در این مقاله، انواع کابل‌های شیلددار و کاربردهای آن‌ها در صنایع مختلف را بررسی می‌کنیم.

بیشتربخوانید: مزایا و معایب استفاده از کابل برق شیلد دار

1. انواع کابل شیلددار بر اساس نوع شیلد

کابل‌های شیلددار از نظر نوع محافظ به چند دسته تقسیم می‌شوند:

الف) کابل شیلددار با فویل آلومینیومی (Foil Shielded Cable)

ویژگی‌ها:

• از یک لایه نازک فویل آلومینیومی برای محافظت در برابر نویز استفاده می‌کند.
• به همراه یک سیم تخلیه (Drain Wire) برای انتقال نویز به زمین طراحی شده است.
• وزن سبک و قیمت مناسب دارد.

کاربردها:
✅ کابل‌های مخابراتی
✅ شبکه‌های کامپیوتری (CAT6a و CAT7)
✅ سیستم‌های ابزار دقیق

ب) کابل شیلددار بافته‌شده (Braided Shielded Cable)

ویژگی‌ها:

• شامل یک شبکه سیمی (معمولاً مسی یا آلومینیومی) که اطراف کابل را می‌پوشاند.
• محافظت مؤثرتری نسبت به فویل ارائه می‌دهد اما انعطاف‌پذیری کمتری دارد.
• توانایی جلوگیری از تداخل در فرکانس‌های پایین‌تر را دارد.

کاربردها:
✅ تجهیزات صوتی و تصویری حرفه‌ای
✅ کابل‌های کنترل صنعتی
✅ تجهیزات پزشکی حساس

بیشتربخوانید: نکات مهم در خرید کابل شیلد دار از فروشگاه کابل آریا

ج) کابل شیلددار ترکیبی (Foil + Braided Shielded Cable)

ویژگی‌ها:

• ترکیبی از فویل و مش سیمی که حداکثر محافظت را ارائه می‌دهد.
• مناسب برای محیط‌های با سطح بالای نویز الکترومغناطیسی.
• کمی گران‌تر اما دارای عملکرد عالی در محیط‌های صنعتی حساس است.

کاربردها:
✅ سیستم‌های راداری و نظامی
✅ تجهیزات مخابراتی پیشرفته
✅ شبکه‌های صنعتی و کارخانه‌ها

د) کابل شیلددار مارپیچی (Spiral Shielded Cable)

ویژگی‌ها:

• دارای سیم‌های مسی که به صورت مارپیچ به دور کابل پیچیده شده‌اند.
• انعطاف‌پذیری بالا، اما محافظت کمتری نسبت به مش سیمی دارد.
• بیشتر در کابل‌های صوتی و میکروفونی استفاده می‌شود.

کاربردها:
✅ تجهیزات استودیویی و میکروفون‌های حرفه‌ای
✅ کابل‌های ابزار دقیق انعطاف‌پذیر
✅ سیستم‌های کنترلی متحرک

2. انواع کابل شیلددار بر اساس کاربرد

کابل‌های شیلددار بسته به نوع صنعت و شرایط کاری به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند:

الف) کابل شیلددار مخابراتی و شبکه

ویژگی‌ها:

• معمولاً دارای شیلد فویلی یا ترکیبی هستند.
• برای کاهش نویز در انتقال داده‌های دیجیتال استفاده می‌شوند.

کاربردها:
✅ کابل‌های اترنت (CAT6a و CAT7) برای کاهش تداخل در شبکه‌های پرسرعت
✅ کابل‌های فیبر نوری با محافظ شیلددار برای محیط‌های پر نویز
✅ کابل‌های مخابراتی برای انتقال سیگنال‌های صوتی و تصویری

بیشتربخوانید: کابل شیلد دار شبکه چیست؟ راهکاری برای انتقال داده مطمئن در محیط های پر نویز

ب) کابل شیلددار کنترل و ابزار دقیق

ویژگی‌ها:

• به‌طور خاص برای جلوگیری از تداخل در سیگنال‌های کنترلی و حسگرها طراحی شده‌اند.
• در محیط‌های صنعتی که دارای تجهیزات الکتریکی پرقدرت هستند، ضروری است.

کاربردها:
✅ تجهیزات PLC و کنترل فرآیندهای صنعتی
✅ خطوط تولید و ماشین‌آلات کارخانه‌ها
✅ صنایع پتروشیمی و نیروگاهی

ج) کابل شیلددار صوتی و تصویری

ویژگی‌ها:

• معمولاً دارای شیلد مارپیچی یا بافته‌شده برای کاهش نویز در فرکانس‌های پایین هستند.
• در انتقال سیگنال‌های آنالوگ و دیجیتال صوتی و تصویری به کار می‌روند.

کاربردها:
✅ سیستم‌های صوتی استودیویی و کنسرت‌ها
✅ کابل‌های HDMI و AV برای تجهیزات تصویری
✅ سیستم‌های پخش زنده و ضبط حرفه‌ای

د) کابل شیلددار پزشکی و آزمایشگاهی

ویژگی‌ها:

• دارای چندین لایه شیلد برای جلوگیری از تداخل در تجهیزات حساس پزشکی.
• در محیط‌هایی که دقت بالا و کاهش نویز حیاتی است، استفاده می‌شود.

کاربردها:
✅ دستگاه‌های MRI و تجهیزات تصویربرداری پزشکی
✅ دستگاه‌های مانیتورینگ قلب و مغز
✅ آزمایشگاه‌های تحقیقاتی و بیولوژیکی

3. مقایسه انواع کابل‌های شیلددار

4. نکات مهم در انتخاب کابل شیلددار

هنگام انتخاب کابل شیلددار، به نکات زیر توجه کنید:

✅ نوع نویز و سطح تداخل محیط: در محیط‌های پر نویز، از کابل‌های شیلددار ترکیبی استفاده کنید.
✅ انعطاف‌پذیری مورد نیاز: برای کاربردهای متحرک، کابل‌های شیلددار مارپیچی مناسب‌ترند.
✅ اتصال صحیح به زمین (Grounding): کابل‌های شیلددار برای عملکرد بهتر باید به زمین متصل شوند.
✅ هزینه و بودجه: کابل‌های با شیلد ترکیبی معمولاً گران‌تر هستند، اما محافظت بهتری ارائه می‌دهند.

نتیجه‌گیری

کابل‌های شیلددار نقش مهمی در کاهش نویز و تداخل الکترومغناطیسی دارند. بسته به نوع کاربرد و محیط کاری، می‌توان از کابل‌های فویلی، بافته‌شده، ترکیبی یا مارپیچی استفاده کرد. انتخاب صحیح نوع شیلد و کابل، تأثیر زیادی بر کیفیت سیگنال، عملکرد سیستم و کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری دارد.